Drionhof

De straat die naar deze professor vernoemd is dook als laatste op in de wijk; een paar jaar geleden. Eigenlijk is het niet eens een straat, het is - zoals de naam Drionhof al aangeeft - een hof. Verboden voor onbevoegden zelfs. Het hofje is uitsluitend toegankelijk voor bewoners en/of eigenaren van een garagebox en alleen vanaf de Van Vollenhovenkade bereikbaar. Het is een rustig, met klinkers geplaveide rondweg langs de garageboxen met een weelderig groen binnenterrein. In 2010 omschreven burgemeester en wethouders in een samenvatting op voorstel van de straatnamencommissie het besluit als volgt: 'Besloten is aan een bestaand garageboxenbinnenterrein aan de Van Vollenhovenkade, tussen de Moddermanstraat, Burggravenlaan en Oppenheimstraat in de Professorenwijk-oost, in verband met de nummering van garages, de volgende naam met bijbehorend onderschrift te geven: Drionhof. Onderschrift: H. Drion, 1917-2004, hoogleraar burgerlijk recht'.

Huib Drion werd op 25 april 1917 in Den Haag geboren. Den Haag is de stad waar hij opgroeit met zijn zus en vier broers. Vooral met broer Jan, die 'boven hem kwam' heeft hij een zeer goede relatie. Het resulteert zelf in een dubbel bezette (of gedeelde) leerstoel aan de Leidse Universiteit: die van het Burgerlijk Recht. De broers Jan en Huib gaven tijdens de tweede Wereldoorlog een verzetsblad (De Geus voor studenten) uit. Aan hun hechte band komt abrupt een einde als Jan op 47-jarige leeftijd overlijdt (1964). In 1969 maakt Huib de overstap naar de Hoge Raad. Die functie bekleedt hij vijftien jaar en dan houdt hij het voor gezien. In 1984 gaat hij met pensioen waarna hem nog twintig jaren van betrekkelijke rust zijn gegund. Op 20 april 2004 overlijdt hij in zijn woonplaats Leiden.

Euthanasie
Huib Drion kreeg landelijke bekendheid door zijn artikel in de NRC (1991), waarin hij pleitte voor een euthanasiemiddel voor oude (eenzame en niet per se zieke) mensen die levensmoe zijn. Beter bekend als 'de pil van Drion'. Het woord pil werd niet door hem gebezigd, die bewoording ontstond in de media en werd als metafoor gebruikt. Dat zette veel onwetende mensen op het verkeerde been. Het artikel 'Het zelfgewilde einde van oude mensen’ deed dan ook veel stof opwaaien. Half levensbeschouwend Nederland viel over hem heen. Maar het artikel was vooral bedoeld als stimulans om het 'probleem' bespreekbaar te maken en het juridisch te onderbouwen. Drion is jurist en het artikel is dus ook vanuit dat oogpunt geschreven, niet vanuit een medisch perspectief. Hoe dan ook, het artikel is hem op veel kritiek komen te staan. Terwijl deze discussie al jaren gaande was en vooral in de politiek zeer gevoelig lag (en nog ligt).
Een steeds grotere bevolkingsgroep is echter voorstander en als tien jaar later de minister van Volksgezondheid (Els Borst, D66) aangeeft ook voorstander te zijn laait de discussie weer in alle hevigheid op. Anno nu zijn er op het gebied van de zelfbeschikking op de dood nog niet veel vorderingen gemaakt.

Geus
Heldhaftig optreden is Huib Drion overigens niet vreemd. Zoals eerder vermeld was hij mede-redacteur van het verzetsblad ‘De Geus voor Studenten’, met broer Jan heeft hij het leeuwendeel aan artikelen voor en de verspreiding van het blad op zich genomen. Af en toe gesteund door vader (F.J.W. Drion, bekend politicus, oud-lid van deTweede Kamer en onder meer lid van de in 1946 opgerichte PvdA) en zeer sporadisch door derden. Hiermee hebben Jan en Huib zeer veel risico moeten nemen en het mag een wonder heten dat zij tijdens hun werkzaamheden niet gesnapt zijn of verraden. Dat had het duo waarschijnlijk niet overleefd. Door hun verantwoordelijkheidsgevoel en lef - maar daarbij ook de uiterste voorzichtigheid die zij betrachtten - hebben ze welgeteld dertig edities van het verzetsblad kunnen produceren. De eerste in oktober 1940, met een oplage van tachtig exemplaren, het laatste in juli 1945 maar dan met een oplage die inmiddels is uitgegroeid tot vijfduizend stuks.

De studie verloopt soms met wat hobbels, maar wel gestaag. Na het gymnasium in Den Haag te hebben afgerond gaat Huib in Leiden studeren: Nederlands recht. Met wat onderbrekingen, de belangrijkste is de oorlog, studeert Drion in 1945 in Leiden af. Hij vertrekt voor een jaar naar de Harvard Law School om zijn dissertatie te schrijven. Broer Jan komt met een rampzalig bericht waaruit blijkt dat iemand anders op hetzelfde onderwerp is gepromoveerd als waarop Huib dat wilde doen. Al het werk is voor niets geweest, hoewel, hij bewerkt het hele verhaal tot een artikel dat dan nog wordt gepubliceerd.

Promotie
Ietwat teleurgesteld keert Drion terug naar Nederland, waar hij een functie krijgt aangeboden bij de KLM, als bedrijfsjurist. Die functie accepteert hij. In 1952 vertrekt hij met een beurs op zak naar de McGill University te Montreal en een jaar later keert hij terug met het manuscript van zijn dissertatie 'Limitation of Liabilities in International Air Law'. Op basis daarvan promoveert hij op 19 oktober 1954.
In 1955 krijgt Drion zijn eerste leerstoel, als hoogleraar privaatrecht aan de Nederlandse Economische Hogeschool te Rotterdam (het huidige Erasmus). Na drie jaar keert hij terug naar Leiden. Daar bezet hij samen met broer Jan de leerstoel voor het burgerlijk recht. Na het plotseling overlijden van zijn broer Jan in 1964 moet Huib alleen verder. Het is niet duidelijk of het door het gemis van zijn broer komt, maar in 1969 vindt Huib het welletjes. Hij verlaat zijn leerstoel en maakt de overstap naar de Hoge Raad.

Cassatierecht
Drion behoorde als Raadsheer en vicepresident van de Hoge Raad tot een van de grootsten. Drion voelde zich prima in zijn rol als cassatierechter¹ en ook deze tak van het recht beheerste hij tot in de puntjes.
De Hoge Raad der Nederlanden is de hoogste rechtsprekende instantie in de Nederlanden (dus ook overzee) op civiel, straf- en belastingrechtelijk gebied en zetelt in Den Haag.

Schrijver
Naast rechtswetenschapper was Drion ook schrijver. Als schrijver heeft hij geen grote bekendheid verworven, maar zijn essays bereiken toch een flinke hoeveelheid bewonderaars. Zijn essay 'Het zelfgewilde einde van oude mensen' (bewerking van het artikel uit het NRC) is één van die werken die een groot publiek bereikt. Daarnaast was Drion een overtuigd democraat, hij geloofde in de heilzaamheid van het democratisch systeem, ook al wist hij dondersgoed dat bureaucratie en het vinden van het compromis voor lief moeten worden genomen. Bovenal staat voor Drion de vrijheid van meningsuiting hoog in het vaandel. Misschien wel het belangrijkste in een democratisch bestel als het onze. Maar waakzaamheid blijft geboden, zijn ervaringen tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben hem geleerd dat er ook duidelijke grenzen zijn. Anno jaren tweeduizend worden die grenzen steeds vaker opgezocht en soms zelfs fors overschreden.

Huib Drion was een uiterst vriendelijk man, belangstellend en open. Toch heeft hij zijn flat aan de Boerhaavelaan al die tijd, ruim veertig jaar, alleen bewoond. Als vrijgezel. Hoewel hij zelf opgroeide in een groot gezin koos Huib ervoor alleen te blijven. Of dat een bewuste keuze was of niet is niet duidelijk. Feit is wel dat hij zich niet alleen hoefde te voelen met zo'n grote schare familie, vrienden en collega's, al zal de vroege dood van zijn broer wel de nodige impact op zijn verdere leven hebben gehad. Huib Drion overleed in zijn slaap, vlak voor hij zijn 87ste verjaardag zou vieren. Zijn naam leeft voort in zijn werk en daden en zal altijd verbonden zijn aan de discussie over euthanasie.

¹ (Cassatie - volgens wikipedia: 'Partijen die het niet eens zijn met de uitspraak van de rechtbank kunnen hoger beroep aantekenen bij het gerechtshof. Wanneer vervolgens de uitspraak in hoger beroep niet bevredigend is, kan men in cassatie gaan bij de Hoge Raad. De Hoge Raad neemt kennis van uitspraken van lagere rechters die betrekking hebben op het civiele, het straf- en het belastingrecht. De lagere rechters houden zich in beginsel aan de door de Hoge Raad gegeven interpretatie van een wettelijke bepaling. Het is in het Nederlands stelsel mogelijk dat de Hoge Raad terugkomt van een eerder gegeven beslissing').

Bronnen:
- Gemeente Leiden
- Mare 29, 8 mei 2003: ‘De Leidse jaren van Huib Drion’
- Parlementair Documentatie Centrum, Universiteit Leiden
- ‘Van, over en met Huib Drion (1917-2004)’ (A. Bloembergen, T. Drion, C. Drion, B. Groen, P. Neleman, R. Smits)
- De Volkskrant
- Wikipedia